(28/10/2025) Tiếp tục cạnh tranh giảm giá, ngành điều Việt Nam khó tồn tại

Nếu tiếp tục bán nhân điều chế biến với giá thấp, ngành sản xuất hạt điều Việt Nam sẽ gặp khó khăn và có thêm nhiều nhà máy phá sản.

Hội nghị Điều quốc tế Việt Nam kỳ vọng mang đến sự chia sẻ, phân phối lợi nhuận công bằng hơn trong chuỗi cung ứng để các bên cùng phát triển bền vững - ẢNH: QUANG THUẦN

Sáng nay 28.10, Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) tổ chức Hội nghị điều Quốc tế tại Hà Nội đồng thời kỷ niệm 35 năm thành lập Vinacas. Hội nghị lần này diễn ra trong bối cảnh thị trường thế giới có nhiều biến động khó lường. Nhiều năm qua, Việt Nam đóng vai trò là trung tâm chế biến, nhập khẩu trên 65% sản lượng điều thô và chiếm trên 80% lượng nhân điều xuất khẩu của thế giới. 9 tháng đầu năm 2025, do bị tác động mạnh của việc điều chỉnh chính sách thuế quan của thị trường Mỹ, lượng nhân điều xuất khẩu vào thị trường này giảm gần 35% nhưng bất ngờ là Việt Nam vẫn xuất khẩu gần 575.000 tấn nhân điều, chỉ giảm gần 1,2% so với cùng kỳ 2024, đạt kim ngạch trên 4,6 tỉ USD.  

Theo Vinacas, thành tích này là nhờ các doanh nghiệp đã nỗ lực tìm kiếm thị trường thay thế. Cụ thể, mặc dù thị trường Mỹ giảm mạnh đến 3,5% do chính sách thuế điều chỉnh tăng cao nhưng bù lại xuất khẩu sang Trung Quốc lại tăng mạnh đến 31,14% so với cùng kỳ năm 2024; các thị trường khác cũng tăng trưởng khá. Tại hội nghị, các diễn giả cho rằng, con số chung của toàn ngành tăng trưởng mạnh, nhưng trong nội bộ doanh nghiệp ngành điều đang diễn ra sự cạnh tranh gay gắt để tồn tại. Những tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 chắc chắn sẽ còn nhiều biến động khó lường. Trong đó, câu hỏi lớn nhất là làm sao phục hồi được thị phần hạt điều tại Mỹ vốn đang bị giảm sút do nhà nhập khẩu lo lắng mức thuế cao ảnh hưởng đến tiêu dùng. 

Giá nhân điều tăng không kịp với mức giá nguyên liệu nhập khẩu khiến nhiều nhà máy chế biến điều ở Việt Nam gặp khó khăn - ẢNH: QUANG THUẦN

Chủ trì phiên thảo luận về điều nhân xuất khẩu ông Vũ Thái Sơn, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Long Sơn, Chủ tịch Hội Điều Đồng Nai, cho biết: Khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp chế biến điều nhân của Việt Nam hiện nay là giá nhập khẩu điều thô quá cao, giá nguyên liệu lại tăng nhanh hơn giá điều nhân xuất khẩu. Tình trạng này dẫn đến nhiều trường hợp nhà máy chế biến điều nhân bị thua lỗ, phá sản. "Các nhà cung cấp điều thô cần xem xét lại chính sách điều chỉnh giá bán nguyên liệu, nếu cứ bán với giá cao, nhà sản xuất chế biến không có lợi nhuận thì chúng tôi không thể mua được", ông Vũ Thái Sơn nói thẳng. 

Đối với thị trường Mỹ, ông Dan On, Chủ tịch Tập đoàn Dan D Foods (Canada) nhìn nhận: Hiện nay, đúng là giá điều nhân Việt Nam quá thấp, khi thị trường Mỹ điều chỉnh thuế nhập khẩu, giá điều nhân cũng không thể tăng tương ứng vì lo lắng người tiêu dùng Mỹ sẽ quay lưng không chấp nhận. "Tôi cho rằng, ngành điều Việt Nam nếu muốn tồn tại phải tăng giá bán, không thể cạnh tranh nhau bán giá thấp. Hiện giá điều nhân Việt Nam bán tại Mỹ chưa đến 3,5 USD/pound cho loại W320, giá hợp lý phải trên 4 USD/pound. Tôi khẳng định rằng, người tiêu dùng Mỹ vẫn dùng hạt điều cho dù giá tăng cao. Tập đoàn chúng tôi sẽ tăng giá bán hạt điều trong năm tới, nhất định không bán rẻ", ông Dan On chia sẻ.    

Tại hội nghị này, Vinacas sẽ ký văn bản ghi nhớ về sự hợp tác với 5 tổ chức cấp khu vực và quốc gia của ngành điều các nước để tăng cường liên kết ngành điều toàn cầu nhằm chia sẻ thông tin giá bán, đem lại sự ổn định, công bằng và phát triển chung cho các bên trong chuỗi cung ứng. 

Quang Thuần

Nguồn: Báo Thanh Niên