(23/11/2021) Xuất khẩu nông sản sang Nga chưa xứng tiềm năng

Nhờ quan hệ lâu đời và tiềm năng phát triển lớn giữa Việt Nam và Nga, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam cam kết hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp xuất khẩu.

Kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Nga liên tục tăng những năm gần đây, nhất là sau khi Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU) ký Hiệp định thương mại tự do (FTA) vào năm 2015, và chính thức có hiệu lực từ ngày 5/10/2016. Với tư cách là thành viên chủ chốt, thị trường Nga chứng kiến "cú nhảy" của nhiều nông sản Việt cà phê, hạt điều, hạt tiêu và thủy sản.

Theo Cục Chế biến & Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN-PTNT), năm 2020 kim ngạch thương mại nông sản song phương Việt - Nga đạt khoảng 880 triệu USD, trong đó xuất khẩu nông sản từ Việt Nam sang Nga đạt 432 triệu USD, tăng 2,6% so với năm 2019. 10 tháng đầu năm 2021, tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam sang Nga đạt khoảng 469 triệu USD, tăng 32,6% so với cùng kỳ năm 2020.

Nhiều thống kê tăng trưởng dương, nhưng Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam cho rằng, chừng ấy chưa tương xứng so với tiềm năng kinh tế, quan hệ chính trị lâu đời giữa hai nước, và tổng quy mô dân số 250 triệu dân. 

"Để đạt mục tiêu tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 10 tỷ USD, chúng ta phải thúc đẩy nhiều lĩnh vực, trong đó có thủy sản và nông sản, nhất là các loại trái cây nhiệt đới. Với chất lượng và mẫu mã tốt, trái cây Việt Nam còn nhiều dư địa ở thị trường Nga", Thứ trưởng Trần Thanh Nam phát biểu tại Diễn đàn trực tuyến thúc đẩy hợp tác thương mại nông sản, thủy sản Việt - Nga ngày 23/11.

Về thủy sản, hiện Nga mới cấp phép cho 50 doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu thủy sản, trong khi tổng số doanh nghiệp nộp hồ sơ là 172. Về sản phẩm chăn nuôi, Nga mới cho phép xuất khẩu 2 mặt hàng là thịt gà/gia cầm chế biến và sữa. Thời gian tới, Cục Thú y sẽ tăng số lượng mặt hàng xuất khẩu sang Nga, khi nộp hồ sơ đăng ký xuất khẩu bột cá, thức ăn cho chó mèo sang thị trường này.

"Trong chuyến thăm Nga sắp tới, chúng tôi sẽ mang một danh sách cụ thể về các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản, nhằm giúp kết nối với phía Nga. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp sẽ trao đổi cặn kẽ với từng cơ quan kiểm dịch để tháo gỡ khó khăn. Chúng ta không thể để lỡ các ưu đãi của Hiệp định EAEU", Thứ trưởng Trần Thanh Nam chia sẻ.

Lạc quan về tiềm năng thị trường của đất nước Đông Âu, nhưng Thứ trưởng Trần Thanh Nam vẫn lưu ý các đơn vị trực thuộc Bộ NN-PTNT, khối doanh nghiệp và các cơ quan liên quan về khó khăn trong khâu vận chuyển, logistics sang Nga. Bên cạnh đó, lãnh đạo ngành nông nghiệp đánh giá, khâu kiểm dịch, kiểm soát an toàn thực phẩm giữa hai nước còn nhiều điểm chưa thống nhất, dẫn đến việc bất đối xứng và chậm cập nhật thông tin.

Một điểm nữa, được Thứ trưởng Trần Thanh Nam quan tâm, là nhiều mặt hàng thế mạnh của Việt Nam như gạo, xoài, bưởi, thanh long, chanh... nhưng xa lạ với thị trường Nga. Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông sản này tương đối thấp.

"Tôi cho rằng, vấn đề có thể nằm ở yếu tố khách quan, khi doanh nghiệp hai nước có ít điều kiện tiếp xúc, gặp mặt. Vì thế, rất cần những diễn đàn như hôm nay để hai bên tìm hiểu nhiều hơn về nhau, trước khi trao đổi cặn kẽ về cung - cầu. Cần một cách vào cuộc quyết liệt, mạnh mẽ hơn để tận dụng lợi thế so sánh và các sản phẩm thế mạnh, đặc biệt là biến "thách thức thành cơ hội" trong bối cảnh Covid-19 còn diễn biến phức tạp", Thứ trưởng nhấn mạnh.

Tại Diễn đàn trực tuyến chiều 23/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp Nga Sergei Levin khen Việt Nam là thị trường năng động. Bất chấp ảnh hưởng của dịch Covid-19, giao thương Việt - Nga giữ đà tăng trưởng, giúp kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng 30%.

Lắng nghe ý kiến của Thứ trưởng Trần Thanh Nam, người đồng cấp phía Nga cam kết, nâng cao hơn nữa chất lượng các sản phẩm nông nghiệp, nhằm đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế, giúp người dân có thêm cơ hội trải nghiệm những nông sản, thủy sản thế mạnh của cả hai nước.

"Chính sách thuế giữ vai trò quan trọng trong việc tăng cường kết nối giao thương. Với lợi thế từ Hiệp định EAEU, Việt Nam và Nga có nhiều thời cơ đẩy mạnh hợp tác, cả trên phương diện song phương lẫn đa phương. Những ưu đãi về thuế chắc chắn thúc đẩy mối quan hệ giữa doanh nghiệp hai nước", ông Levin bày tỏ.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam bày tỏ mong muốn, hai nước sẽ tổ chức thường xuyên hơn những buổi làm việc trực tuyến, xúc tiến thương mại. Ông cũng đề nghị, thành lập một tổ chức, hoặc hiệp hội giữ vai trò đầu mối thông tin, giúp kết nối các doanh nghiệp.

Bảo Thắng - Đức Minh
Nguồn: Báo Nông nghiệp Việt Nam